Ikasiko beharko genuke borondate onekoak izaten

Sor M. Olatz

Ofendituta sentitzen banaiz edo gaizki tratatu  nautela pentsatzen badut, lehenengo erreakzioa normalean pentsatzea da, bai, jakingo dute nor naizen, sinetsi dutela…! eta ezagutuko naute eta beraz okerrera egiten dut aldi bakoitzean; nire adimena modu positiboan garatu beharrean zerbait gertatuko zaiola pentsatzen eta ulertzen saiatuko naiz, azkenean egun guztiak ez dira berdinak…

Adituen arabera, jendeak izan ditzakeen erreakzioetan sakontzen dutenek, hau da: adeitasuna afektibitatearekin, samurtasunarekin, arretarekin, enpatiaz, errukiarekin, senidetasunarekin, pentsatzen badituzu sentimendu ikusgarri batzuk adeitsu izatean, zuk ere askoz hobeto bizi zarenez, jokaera eta sentimendu horiek guztiak automatikoki eramango zaituzte.

Pertsona orok errespetua merezi du, niri ere errespetua izatea nahi baitut. Horregatik enpatia hitza hainbeste aldiz izendatzen dugu, ulertzen ez dudan arren, ahalegina egin behar dut eta nire burua bestearen lekuan jarri nik besteek  nirekin egin dezaketen bezala. Gure erreferentzia propioa erabiltzen dugunean hobeto ulertzen dugula uste dut. Une txarrak gaur  batzuk gertatzen ari denak urrenguan neriak isango dira. Nork daki? Horregatik, gure helburu guztiak betetzen saiatzea oso ona da, baina bestearenak kontuan hartzea ere jokabide oso positibua da  ekintza beraren hartzaileak garenean praktikan jartzea.

Besteekin atsegina izatea norberarekin egotea da, berekoikeriaz gizakiok dugun baldintza berdiñarekin  praktikatu beharko genuke tratatu nahi dugun bezala tratatu eta izan nahi genukeena bihurtu eta hainbeste kostatzen bazaigu egin ezazu hezkuntzaren alde. Naturak ematen ez duena Salamankak ez dizu  prestatuko; esaten zuen irakasle batek, baina, bai noski emango dizula hezkuntzak. Noski, pedagoga zan.

Besteari zoriontasun pixka bat ematen laguntzen diodanean ekintza edo ekintza hauekin konturatu gabe nigan ari da bueltatzen, hau da, ni aberastu egiten naiz  eta konturatu gabe. Horrek ulertzen nau besteei laguntzea, gogoratzea, etab. Besteekin adeitsu eta ulertzeagatik praktikatzen dudan onura sozial handia da. Hau da, funtsean enpatia lantzea.

Psikologoek eta pedagogoek balio horiek lantzen direla defendatzen dute. Batek esan zuen egunean 3 aldiz arnas sakonekin zorroztasunez eginaz, beraz, ez dut ahazten lasaiago egongo naizela, errazago irribarre egingo dut eta aurpegi atseginagoa aurkeztuko dut eta zalantzarik gabe adeitsu egongo naiz, gustatzen zaidalako eta hezkuntzarekin tratua izan nahi dudalako. Isiltasun islatzaileen uneek laguntzen digute inor baino ez naizela konturatzen, eta ideia horiek garatu eta praktikan jartzeko ez zait batere axola eta printzipio batzuk are hobeto irakasten badizkidate.

Pixkanaka nire indibidualismo lehiakorra baztertu beharko nuke – ez dago ni bezalako inor! – ondo, ez!, baina hobeak eta zu baino narzizismo gutxiago dituzten beste ezaugarri batzuk egongo dira, beti laguntzeko prest dauden eta beti balio handiekin; Ez dira berdinak esan behar dakigulako  danok  anitzak  gerala.

Komentuko bikotekide batek, (Ahizpa) dio: inoiz ere ez zela politikan sartuko, ezin izango lukela ahurpegira botatzen duten isugarrizko  guztiak jasan. Uste dut irain bakoitzeko soldata kendu beharko zitzaioketela holako gaiztakeriak isultoak etab.  esandako bakoitzean, eta baita dio nere (Ahizpak): “ikutu poltxikoa, ikusiko genituzke emaitza diferenteak….”

Michael Tomasello jakintsu bikain batek dio gai hauen inguruan gure eguneroko jendearekiko oso adeitsuak izan gintezkeela eta beste ingurune batzuetan, hala nola lantokian, esate baterako, «bere argumentua zirkuluaren arabera jokatzen dugula mugitzen garela, interesengatik, nire antzera pentsatzen dutelako, nire klubarena dirala eta…. Modu honetan ez dut enpatiarekin jokatzen, interesak eta etikaren nahiak beti koherentzia eta adeitasunez jokatzeko modua izaten da.  Hezkuntza eta errespetuzko giro lagungarria sortzea egin behar degu. Utopia dala esaten degu, ba bai!,  hori ba leike. Gaur egun utopikoak behar ditugu, zenbat eta gehio hobeto!

Proba dezakegu; Ziur zoriontsuagoak isango garela. Batek esan zuen: hitzak mugitzen dutela; eta adibide bat mila hitz baino hobea dela ere.