TILOFEST 2023 · Amorebieta-Etxanoko kulturen ospakizunak, aniztasunez eta kolorez beteriko edizio berri bat izango du
Tilofest Amorebieta-Etxanoko kulturen jaiak edizio berri bat ospatuko du datorren larunbatean, ekainak 17. Juravca Elkarteak, Errusiako eta Lipovenako elkarte soziokulturalak, Amorebieta-Etxanoko Udalarekin batera eta eslaviar-euskal kultur elkartearen, Rodina Euskadiko errusiar hiztunen, Gasteizko Gorgia Etxearen, Krasotata na Bulgaria Orfey-taldea elkartearen, Palenka elkartearen, Iñaki Xabier Olanoren, Petru onta din Moldovaren eta Bilboko Milenium taldearen partaidetzarekin antolatzen du ekitaldia. Festa honen helburua errumaniar eta errusiar kultura ezagutzera ematea da, arratsaldeko 17: 00etatik aurrera Zubiondo parkean egingo diren ekintzen bitartez.
Datorren larunbatean ospatuko den ekitaldian, Euskadin bizi diren errumaniar eta errusiar-hiztun komunitateen kultura eta gastronomiez gozatu ahal izango da. Dantza, musika eta tradizioak ere ez dira faltako. Gainera, Errumaniako produktu tipikoak eskainiko dituen txosna bat jarriko da, festara joateko animatzen diren pertsona guztiek dastatu ahal izateko.
Emanaldien ordutegiak honako hauek izango dira:
17:00 – «TILOFEST» JAIALDIAREN IREKIERA.
17:05 – ZORNOTZAKO TRIKI-PIU-PAND TALDEAREN EMANALDIA. JARDUERA
17:20 – «VIATA ROMANEASCA» ELKARTEA (MIORITA).
17:40 – «ANDRA MARIA» ABESBATZAREN EMANALDIA.
18:10 – MARIA VAQUERIZO ABESLARIAREN EMANALDIA.
18:40 – «RODINA» ELKARTEAREN EMANALDIA DANTZA LITUANIARRAREKIN.
18:50 – ADRIAN & NATALIA ANAIEN EMANALDIA
19:05 – «ZEKARI» ETA «GEORGIAKO ETXEA» ELKARTEEN JARDUNA
19:40 – ESLAVO-VASCA KULTUR ELKARTEAREN EMANALDIA
20:05 – AINHOA SALTERAIN GANDARIASEN AGURRA
20:20 – LIPOVENA JURAVCA ERRUSIAKO ELKARTE SOZIOKULTURALAREN JARDUNA
20:45 – «RODINA» ELKARTEAREN EMANALDIA «PALENKA» ELKARTEAREN CINGARO DANTZAREKIN
20:55 – DANNY MAZO ABESLARIAREN EMANALDIA – ERRUMANIAKO GONBIDATUA.
21:30 – ABESLARIEN EMANALDIA LUDIKAKO ALDERDIARENTZAT. JAIALDIA, NELU SI VASILE TALDEA ETA VASILE. MOLDOVEANU GUTA
Tiloarekin lotutako komunitatea
Tilofestek bere izena tilo zuhaitzari zor dio, izan ere, Euskal Herria haritzarekin oso lotuta dagoen bezala, lipovena komunitate errusiarra beste zuhaitz batekin oso lotuta dago: tiloarekin. Tiloak, historikoki, lotura estua izan du kultura horrekin. 1652an, Nikon Mitropolito Errusiako Patriarka Ortodoxoak, Errusiar Elizaren eta bere biztanleriaren arteko desadostasuna eragin zuen erreforma erlijiosoa hasi zuen. Horrela, Europan, beste leku batzuetan ez ezik, errusiar-lipoveno izeneko kolektiboa Errumanian kokatu zen, eta lipa lipatik dator, tiloa esan nahi duena. Horrela, komunitatea Danubio ibaiaren deltan kokatu zen, tilo-basoetan, zuhaitz horren egurra lantzeko eta arrantzatik bizitzeko. Tilofest antolatzen duen Juravca elkarteak ere gertaera historiko hori gogoratzen du. Juravca Amorebieta-Etxanon entseatzen duen emakumeen abesbatza bat da, eta, elkartearen arabera, taldearen izenak, Juravcak hegazti migratzailea esan nahi du, eta errusiar eta lipovena komunitateak duela 400 urte Errusiatik emigratu behar izan zuela adierazten du, eta geroago, Errumaniatik Euskadira emigratu behar izan zuela.