ETSrekin akordioa lortu ondoren, Durangoko Udalak trenbide zaharra bidegorri bihurtzeko proiektua aurkeztu du

Durangoko historiaren lehen udal kontsulta egin eta bi urtera, trenaren trazadura zaharra eraldatzeko proiektuak aurrera darrai. Duela bi aste Eusko Trenbide Sareak (ETS) «trazadura ‘askatzea’ onartu ondoren», Durangoko Udalak bertatik bidegorri bat sortzeko proiektua aurkeztu du. Proiektu horrek trena lurperatu eta hamar urte baino gehiagora herria bitan banatzen duen orbaina desagerrarazten lagunduko du.

905 metroko ibilbidea izango da, 7.487 m2-ko azalera duena. Trenbide kaletik ekialderantz joango da eta Montevideo kaletik modu paraleloan iritsiko da Abadiñoko mugaraino. Lan horietarako, Udalak 950.000 euroko partida du 2023ko Aurrekontuetan, eta horietatik 200.000 euro 2023ko Aurrekontu Partehartzaileei dagozkio, prozesu horretan boto gehien jaso dituen proiektua izan baita.

Eusko Jaurlaritzaren Gobernu Kontseiluak ETSk Durangoko Udalari egindako lagapena berresten duenean, Durangoko Udala lehenengo bi faseak gauzatzen hasi ahal izango da, Trenbide kaletik Ermodo eta Olleria kaleetarako tarteari dagozkionak, Abadiñoko mugaraino. Lehen tramo horrek, halaber, antzinako trenbidearen katenariak mantenduko ditu, eta argiztapen elementu bihurtuko ditu, trena herriaren gainazaletik igarotzean keinu eginez.

Beste elementu interesgarrienetako bat Mañari ibaiaren gaineko metalezko zubia oinezkoentzako pasabide bihurtzea izango da. Horretarako, Udalak URAri dagokion baimena eskatuko dio.

“Hainbeste urteren ondoren, trenbidearen ‘orbaina’ ixtetik oso gertu gaude, gaur egun ere Durango bitan zatitzen jarraitzen baitu. Eusko Jaurlaritzarekin PERIrako lortutako akordioari esker, trazatua durangarrontzako berreskuratuko dugu.  Durangarrek 18 pisuko bost dorreak atzean utzi eta etorkizunari ikuspegi jasangarri eta osasungarri batetik begiratzearen aldeko apustua egin dute, eta akordio horrek, zalantzarik gabe, helburu hori lortzen lagunduko digu”, adierazi dute Ima Garrastatxu alkateak eta Julian Rios alkateordeak.

Aurreproiektua Durangoko Udalak duela urte batzuk ikastetxeekin parte hartzeko prozesu baten ondoren bildu zituen ekarpenez hornitu da. Lanek aurreikusten dute trazadura hori pasealeku eta aisialdirako gune bihurtzea. Besteak beste, Landako Gunearen parean anfiteatro bat egokituko da eta Trenbide kaleko metalezko zubia oinezkoentzako pasabide bihurtuko da.

Trenaren ibilbide zaharra berreskuratzea zen Durangoko Udalak eta Eusko Jaurlaritzako Lurralde Plangintza, Etxebizitza eta Garraio Sailak 2021eko abenduan adostu zuten puntuetako bat. Akordio hori Durangoko Udalak 2021ean egindako herritarren kontsultaren ondoren iritsi zen. Kontsulta horretan, herriko 7.000 bizilagun inguruk berretsi zuten Durangoko erdigunean 18 pisuko bost dorre eraikitzeko proiektuaren alternatiba berri baten bilatzea.

Aurreakordio horrek hainbat puntu jasotzen zituen, hala nola trenaren lursail zaharretan eraikigarritasuna %36 jaistea, berdeguneak hasieran aurreikusitakoa baino %20 handitzea, Eusko Jaurlaritzak babes ofizialeko 240 etxebizitza garatzeko plan bat egitea edota izaera sozialeko proiektuetarako bi eraikin historiko berreskuratzea. Gainera, aurreakordioak finantza orekari eustea errazten du, bi aldeetako inori ez baitzaio zorrik sortzen.

Garrastatxu eta Ríosen iritziz, trenaren trazadura zaharra berreskuratzeak mugikortasun eredu atseginago eta osasungarriago bat sustatzen lagunduko du: “Durangarrei hitza eman genien bezala, lurrazaletik dihoan ‘orbain’ hori desagertzeko lanean jarraituko dugu. Proiektua badugu eta aurtengo Aurrekontuetan partida onartuta daukagu, beraz behin ETSk lehen urratsa eman duenean, orain Eusko Jaurlaritzak prozesua baimentzea besterik ez da geratzen. Hamar urteren ostean, trazatua durangarrontzako berreskuratzetik geroz eta gertuago gaude”.